Makaleler

MAZİ FİİLİN MÜFRED MUHÂTAB VE MÜTEKELLİM ÖRNEKLERİ

Müfred Müzekker Muhatap Örnekleri:

ضَرَبَ den →	ضَرَبْتَ	(Sen) dövdün	كَتَبَ den →	كَتَبْتَ	yazdın
عَلِمَ den →	عَلِمْتَ	(Sen) bildin	وَجَدَ den →	وَجَدْتَ	buldun
شَرِبَ den →	شَرِبْتَ	(Sen) içtin	فَتَحَ dan →	فَتَحْتَ	açtın

Görüldüğü gibi, mesela üçüncü şahısكَتَبَ fiilinin sonunu cezim yapıp üstün okunuşlu birتَ harfi eklediğimizde karşımızdakine yani muhâtaba seslenmiş oluruz. Bu sona eklenen تَ harfine muhatap zamiri denir.

Müfred Müennes Muhâtaba Örnekleri

Kadına seslendiğimizde muhâtab zamiri olan تَ harfini esre تِ olarak okuruz. Türkçe’de muhâtaba ikinci şahıs deriz.

وَجَدْتِ	(Sen kadın) buldun	أَكَلْتِ	(Sen kadın) yedin
عَلِمْتِ	(Sen kadın) bildin	نَصَرْتِ	(Sen kadın) yardım ettin
شَرِبْتِ	(Sen kadın) içtin	فَتَحْتِ	(Sen kadın) açtın

Müfred Mütekellim Örnekleri:

Esre ya da üstün ت leri ötre olarak okursak o zaman kendimizden yani birinci şahıs olan mütekellimden (konuşandan) bahsetmiş oluruz:

كَتَبْتُ	yazdım	حَضَرْتُ	geldim
شَرِبْتُ	içtim	ذَهَبْتُ	gittim
فَتَحْتُ	açtım	وَجَدْتُ	buldum

Arapça’da bu tekil (müfred) fiile “mütekellim vahde” denir. Türkçe’de ise birinci şahıs denir. Böylece müfred bölümleri şu şekilde özetleyebiliriz:

كَتَبْتُ	كَتَبْتِ		كَتَبْتَ	كَتَبَتْ	كَتَبَ
Ben yazdım		Sen yazdın		O yazdı