الحِكَم والأمْثَال في اللّغة العَرَبِية
(Arapça Atasözleri)
نُصرَةُ الحَقِّ شَرَف
Hakka yardım etmek şereftir.
ـ لا تَكنْ صَلْباً فتُكسرْ ولا ليّناً فتُعْصَر .
Pek yaş olma sıkılırsın, pek’ de kuru olma kırılırsın.
مَنْ تدخّلَ فيما لا يعنيهِ لقيَ ما لا يرضيهِ.
Kim ilgilendirmediği işe karışırsa, razı olmadığı şeylerle karşılaşır.
مَن دَقَّ دُقَّ .
Çalma kapım, çalınır kapın. (Çalma elin kapısını; çalarlar kapını)
وَغَيرُ تَقيٍّ يَأمرُ النّاسَ بالتُّقى.
Takva sahibi olmayan kişi başkasına takvalık emreder.
إنْ كُنتَ كَذوباً فكُنْ ذّكوراً.
Yalancı da olsan, söylediğini hatırla.
المَرءُ عَدوُّ مَا جَهِل.
Zamanı ayıplarız halbuki ayıp bizdedir.
حِيلةُ مَنْ لا حِيلة لهُ الصّبرُ.
Çaresiz olanın çaresi sabırdır.
إنْ كُنتَ رِيْحَاً فَقَد لاَقَيْتَ إعْصَاراً.
Eğer rüzgâr isen fırtına ile karşılaşırsın. (Rüzgar eken, fırtına biçer.)
في التّأني السّلامة وفي العَجلة النّدامة / مَنْ تأنّى أدْرَكَ ما تمنَّى.
İtidalde selamet, acelede nedamet vardır, İhtiyatlı davranan umduğuna ulaşır.
أفَةُ العِلمِ النِّسيَان.
İlimin belası unutmaktır.
الإنتِظار أشَدُّ من النَّار
Beklemek ateşten beterdir.
الإنسَانُ عَبْدُ الإحْسَان.
İnsan ihsanın esiridir.
حُسنُ الأخْلاق كُنوزُ الأَرزَاق
Güzel ahlak rızk hazineleridir.
رُبَّ قَولٍ أنْفَذُ مِن صَولٍ.
Nice söz vardır ki, yiğitçe saldırıdan etkilidir.
لا تَجرِ فيما لا تَدرِي.
Bilmediğin bir şeyin ardından koşma.
مَن حَفَرَ لأخيِهِ حُفرَةً وقَعَ فيها.
Başkasına kuyu kazan içine düşer.
الضِّحكُ مِن غَيرِ عَجَب مِن قِلَّةِ الأدَب.
İlginç olmayan bir şeye gülmek terbiyenin az olması demek.
المُؤمِنُ بِشرُهُ في وَجهِهِ وَحُزنُهُ في قَلبِهِ.
Müminin sevinci yüzünde, üzüntüsü kalbindedir.
الإنسانُ في التّفكير واللهُ في التّقدير .
(Her şey) İnsanın düşüncesi ve Allah'ın takdiri ile olur
البُعْدُ جَفَاءٌ
Gözden ırak olan gönülden ırak olur
إِيّاكَ أَعْنِي وَاسْمَعِي يَا جَارَّة
Kızım sana söylüyorum! Gelinim sen anla
حِبْرٌ عَلَى وَرَقٍ
(kağıt üzerinde mürekkep) Hiçbir etkisi yok
سَعَى إِلى حَتْفِهِ بِظُلْفِهِ
Kendi kuyusunu kendisi kazdı
لا يَمْنَعُ حَذَرٌ مِنْ قَدَرٍ
Tedbir takdiri bozmaz
لِكُلِّ حَسَنٍ عَائِبٌ
Her güzelin bir kusuru vardır
كُلُّ مَرَّةٍ تَسْلَمُ الْجَرَّةُ
Kedi gibi dört ayak üzerine düşüyor
نِصْفُ العِلْمِ أَخْطَرُ مِنْ الجَهْلِ
Yarım hoca dinden,yarım hekim candan eder
إِخْتَلَطَ الحَابِلُ بِالنَّابِلِ
Her şey birbirine karıştı
الدَّرَاهِيمُ بِالدَّرَاهِيمِ تُكْسَبُ
Para parayı çeker
نُصرَةُ الحَقِّ شَرَف
Hakka yardım etmek şereftir.
ـ لا تَكنْ صَلْباً فتُكسرْ ولا ليّناً فتُعْصَر .
Pek yaş olma sıkılırsın, pek’ de kuru olma kırılırsın.
مَنْ تدخّلَ فيما لا يعنيهِ لقيَ ما لا يرضيهِ.
Kim ilgilendirmediği işe karışırsa, razı olmadığı şeylerle karşılaşır.
مَن دَقَّ دُقَّ .
Çalma kapım, çalınır kapın. (Çalma elin kapısını; çalarlar kapını)
وَغَيرُ تَقيٍّ يَأمرُ النّاسَ بالتُّقى.
Takva sahibi olmayan kişi başkasına takvalık emreder.
إنْ كُنتَ كَذوباً فكُنْ ذّكوراً.
Yalancı da olsan, söylediğini hatırla.
المَرءُ عَدوُّ مَا جَهِل.
Zamanı ayıplarız halbuki ayıp bizdedir.
حِيلةُ مَنْ لا حِيلة لهُ الصّبرُ.
Çaresiz olanın çaresi sabırdır.
إنْ كُنتَ رِيْحَاً فَقَد لاَقَيْتَ إعْصَاراً.
Eğer rüzgâr isen fırtına ile karşılaşırsın. (Rüzgar eken, fırtına biçer.)
في التّأني السّلامة وفي العَجلة النّدامة / مَنْ تأنّى أدْرَكَ ما تمنَّى.
İtidalde selamet, acelede nedamet vardır, İhtiyatlı davranan umduğuna ulaşır.
أفَةُ العِلمِ النِّسيَان.
İlimin belası unutmaktır.
الإنتِظار أشَدُّ من النَّار
Beklemek ateşten beterdir.
الإنسَانُ عَبْدُ الإحْسَان.
İnsan ihsanın esiridir.
حُسنُ الأخْلاق كُنوزُ الأَرزَاق
Güzel ahlak rızk hazineleridir.
رُبَّ قَولٍ أنْفَذُ مِن صَولٍ.
Nice söz vardır ki, yiğitçe saldırıdan etkilidir.
لا تَجرِ فيما لا تَدرِي.
Bilmediğin bir şeyin ardından koşma.
مَن حَفَرَ لأخيِهِ حُفرَةً وقَعَ فيها.
Başkasına kuyu kazan içine düşer.
الضِّحكُ مِن غَيرِ عَجَب مِن قِلَّةِ الأدَب.
İlginç olmayan bir şeye gülmek terbiyenin az olması demek.
المُؤمِنُ بِشرُهُ في وَجهِهِ وَحُزنُهُ في قَلبِهِ.
Müminin sevinci yüzünde, üzüntüsü kalbindedir.
الإنسانُ في التّفكير واللهُ في التّقدير .
(Her şey) İnsanın düşüncesi ve Allah'ın takdiri ile olur
البُعْدُ جَفَاءٌ
Gözden ırak olan gönülden ırak olur
إِيّاكَ أَعْنِي وَاسْمَعِي يَا جَارَّة
Kızım sana söylüyorum! Gelinim sen anla
حِبْرٌ عَلَى وَرَقٍ
(kağıt üzerinde mürekkep) Hiçbir etkisi yok
سَعَى إِلى حَتْفِهِ بِظُلْفِهِ
Kendi kuyusunu kendisi kazdı
لا يَمْنَعُ حَذَرٌ مِنْ قَدَرٍ
Tedbir takdiri bozmaz
لِكُلِّ حَسَنٍ عَائِبٌ
Her güzelin bir kusuru vardır
كُلُّ مَرَّةٍ تَسْلَمُ الْجَرَّةُ
Kedi gibi dört ayak üzerine düşüyor
نِصْفُ العِلْمِ أَخْطَرُ مِنْ الجَهْلِ
Yarım hoca dinden,yarım hekim candan eder
إِخْتَلَطَ الحَابِلُ بِالنَّابِلِ
Her şey birbirine karıştı
الدَّرَاهِيمُ بِالدَّرَاهِيمِ تُكْسَبُ
Para parayı çeker